Ateşböcekleri! doğada bulunan şanslı böceklerden! Ateşböceklerinin vücutlarında karanlıkta yolunu aydınlatan sabit bir ışık kaynağı vardır ve elektrik faturalarını ödeme konusunda endişelenmeleri bile gerekmez.
Ateşböceklerinin etrafını aydınlatmasının altında bilim nedir? Ateşböceklerinin abdomeninde* lusiferin adı verilen ve ışık yayan bir madde bulunur . Lusiferin ve bir enzim olan lusiferaz oksijenle reaksiyona girdiğinde, bu reaksiyon sonucunda ışık enerjisi açığa çıkar ve böylelikle ateş böceğinin vücudunu aydınlanır. Ateşböceklerinin yaydığı ışığın dalga boyu 510-670 nanometre (soluk sarıdan kırmızımsı-yeşile) aralığındadır.
Abdomen, karın kelimesinin Latince karşılığıdır
Ateş böceğinin ürettiği ışığın ısısı çok az olduğundan “soğuk ışık” şeklinde adlandırılır. Soğuk ışık olması, ateş böceği için faydalı bir durumdur çünkü sıradan bir ampul gibi ısı üretseydi hayatta kalamazdı. Ateş böceklerinin vücutlarını aydınlattıkları süreç ise biyolüminesans olarak adlandırılır. Ayrıca vücudunu aydınlatma yeteneğe sahip olan tek canlı ateş böceği değildir; Çoğunlukla denizde yaşayan bazı organizmalar başta olmak üzere birçok diğer organizma da kendi ışıklarını üretebilirler.
Ateş böcekleri Neden Biyolüminesans İşine Girer?
Ateşböcekleri, biyolüminesansla övünen diğer bir çok canlının aksine ışığını açıp kapatabilir, ama neden bir ateşböceği yanıp söner? Avantajı ne olabilir?
Ateşböceklerinin ışıklarını nasıl açıp kapattıkları tam olarak tespit edilemese de, bilim insanları, ateş böceklerinin karınlarında ki oksijen miktarını düzenleyerek biyolüminesanslarını kontrol edebildiklerini düşünüyor.
Ateşböceği larvaları dünyaya gelir gelmez aydınlamaya başlayabilirler. Biyolüminesans, larvalarda ve yetişkin ateş böceklerinde farklı amaçlara hizmet ederbilir. Larvalarda, parıldamanın asıl amacı avcıları korkutmak ve onlardan kaçınmaktır. Ateşböcekleri, yırtıcı hayvanlar için oldukça zehirli olabilen, lucibufagens adı verilen tadı kötü bir kimyasal içerir . Bu nedenle, bir ateşböceği parladığında, avcı bu kötü toksik kimyasalları açığa çıkaracağını fark eder ve oradan uzaklaşır.
Bununla birlikte, yetişkin ateşböceklerinde ateşböceğinin ışıldaması, yırtıcılardan kaçınmaktan başka amaçlara hizmet eder: eş bulmak ve avı çekmek.
Doğa bizi pek çok güzel canlıyla büyülemeye devam ediyor ve ateşböcekleri, en karanlık zamanlarda bile içimizdeki ışığın parlamasına izin verme konusunda bize bir iki şey öğretebilir!
