Bağırsak bakterileri nelerdir? Bağırsak bakterileri ne işe yarar? Şeklindeki soruların cevabıyla, vücudumuzun ikinci beyni hakkında şaşırtıcı şeyler öğreneceksiniz.
Bağırsak florasının sağlıklı kalmasına imkân tanıyan bu yararlı bakteriler, sindirim sisteminin düzeni için çok önemlidir. Bağırsak fonksiyonlarının bozulması kendini ishal, kabızlık, guruldama veya ağrı şikâyetlerle gösterebilir.
İşte bunun temel sorumlusu, bağırsaktaki faydalı-zararlı bakteri dengesinin değişmesidir.
Başlıklar
Bağırsak Bakterileri Ne İşe Yarar?
Mikroorganizmaların olmadığı bir yer yoktur. Burnumuzun içinde, cildimizde, bağırsaklarımızda, soluduğumuz havada; her yerde pek çok bakteri ve mikrop vardır.
Sindirim sistemimizdeki bakteri sayısı ortalama 100 trilyon civarındadır. Bu muazzam bakteri topluluğu kısaca ‘mikrobiyom’ diye tanımlanır.
- X. Mayr, bağırsağın ne derece hayati bir öneme sahip (bilimsever.com) olduğunu şöyle anlatır:
‘Kök ağaç için ne ise, bağırsak da vücut için aynıdır. Ağaca güç veren şey kökleri olduğu gibi, insan da gücünü bağırsaklardan alılr.’
Yaşamsal faaliyetlerin devamında böyle kritik bir rol üstlenen bağırsakların işleyişi yararlı bakterilerin ideal oranda kalmasına bağlıdır.
Buna göre, bağırsak bakterilerinin yararları şöyle özetlenebilir:
- İyi bakteriler bağırsak mukozasını temiz tutar.
- Besinlerin sindirilmesini sağlar.
- Hastalığa sebebiyet veren patojenlerin yayılmasına engel olur.
- Vücudu toksik maddelerden temizler.
- Bağışıklık sisteminin korunmasına yardımcıdır.
- Esansiyel yağ asitlernin, amino asitlerin, enzimlerin üretimini destekler.
- Zararlı mikroorganizmalarla savaşır.
- Öte yandan pH seviyesini normalin altına düşmekten veya üzerine çıkmaktan muhafaza eder.
- Âdeta bir bariyer vazifesi görerek, enfeksiyonlara karşı bir zırh gibi vücudu güvenceye alır.
- Bağırsak bakterilerinin faydaları alerji gelişiminin engellenmesinde de büyük öneme sahiptir. Öte yandan bunlar bağışıklığı kuvvetlendirerek astım ve atopik egzama gibi rahatsızlıklara karşı da koruyucu bir kalkan durumundadır.
- Araştırmalara göre bağırsak mikrobiyomu ağrı algısını ve sinir sistemini de etkiler. Dolayısıyla bağırsak bakterileri yararları ile ruhsal açıdan da bize fayda sağlar. Anlaşılan o ki, bu organımızın ‘ikinci beyin’ olarak nitelendirilmesi boşuna değil!
Bağırsak Bakterileri Nelerdir?
Sayısız bakteri grubu ve türü vardır. Bağırsakta gıdaların işlenmesinden sorumlu ‘Bacteroidetes’ ve ‘Firmicuten’ bunlara örnektir.
Bu bakteriler besinlerin değerlendirilmesinde görevlidir. Tüketilen şeylerin içerdiği vitaminlerden, minerallerden ve diğer öğelerden yararlanılmasına olanak tanırlar.
Elbette ince bağırsak ve kalın bağırsak değişik özelliklere sahip olduğundan, buradaki bağırsak bakteri çeşitleri de farklılık gösterecektir. Bağırsağın her kısmı aynı yoğunlukta bakteri ihtiva etmez.
Meselâ; oniki parmak bağırsağındaki ortam birçok bakteri (bilimsever.com) türü için aşırı asidik bir yapıdadır. Bu yüzden, orada yaşayan mikroorganizma sayısı bağırsağın diğer bölümlerine kıyasla daha azdır.
İnce bağırsak bakterileri arasında en yaygın olanları; enterekoklar ve laktobasillerdir. Bununla birlikte bağırsakta yaşayan bakteriler ekseriyetle kalın bağırsak florasını sever. Çürükçül ve bifidobakteriler bakteriler bunlardandır.
Faydalı Bağırsak Bakterileri Nasıl Artırılır?
Nasıl beslendiğimiz bağırsak mikrobiyomumuzu doğrudan etkiler. Zayıf insanlarda görülen bakteri türleriyle, kilolu bireylerde gözlemlenen bakteri türleri farklıdır.
Sindirimi düzene sokan; vücudumuzun besinlerdeki eser elementlerden, vitamin ve minerallerden yararlanmasını sağlayan bu bakterilerin belli bir oranda kalması gerekir.
Bunun için sağlıklı beslenmeye özen göstermemiz oldukça mühimdir. İyi bakteriler bağırsaklarımızın güvenliğini koruyan bekçilerdir. Onların işini kolaylaştırmak için kendilerine yardım etmeliyiz…
Bunu nasıl mı yapabiliriz?
Gezegenimizin Derinlerindeki Gizemli Anomaliler Hala Orada Olabilir
Yararlı Bağırsak Bakterilerini Artırma Yolları
- Bolca lifli gıda tüketin. Beslenme listeniz ağırlıklı olarak meyve, sebze ve tahıl ürünlerinden meydana gelsin.
- Prebiyotik içerikli besinlerle bağırsak bakterilerinin aktivitesini destekleyin. Sakız otu, yerelması, hindiba, enginar yüksek miktarda prebiyotik barındırır. Aynı zamanda prebiyotik takviyesini eczanelerden de satın alabilirsiniz. Tabii ki bunun için öncelikle doktorunuza başvurmalısınız.
- Bilinçsiz ilaç kullanımından kaçının. Özellikle gereksiz antibiyotik kullanılması bağırsak sağlığı için ciddi bir tehlikedir. Çünkü antibiyotikler etki ederken iyi-kötü bakteri diye ayırım yapmaz, ikisini de tahrip eder. –Deyim yerindeyse- kurunun yanında yaş da yanar. Bu da bağırsakları enfeksiyonlara, vücudu çeşit çeşit hastalığa açık hâle getirir.
- Fast-food ve abur-cubur tüketimini sınırlandırın.
- Aşırı yağlı yiyeceklerden, yanmış besinlerden uzak (bilimsever.com) durun. Bunlar yalnızca bağırsaklarınız için değil genel sağlığınız için de risk taşır. Kansere davetiye çıkaran bu gıdalar kolesterolünüzü yükseltir ve kalp hastalıklarına zemin hazırlar.
- Stres düzeyinizi kontrol altında tutun. Uykusuzluk, sürekli gerginlik, anksiyete gibi sorunlar bağırsak sağlığının bozulmasına yol açar.
Kısaca: Bağırsaklar hem beden, hem zihin üzerinde önemli etkilere sahiptir. Onların uyumlu bir orkestra gibi âhenk içinde çalışması yararlı bağırsak bakterileri ile mümkündür. Neyse ki bağırsaklarımıza böyle bir ortam sunmak bizim elimizde!
Kaynaklar
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5433529/
- https://www.mdpi.com/1422-0067/16/4/7493
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3983973/
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1323893017301119
- https://journals.physiology.org/doi/full/10.1152/physrev.00018.2018?rfr_dat=cr_pub
- https://www.nature.com/articles/d41586-020-00194-2
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5123208/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5441385/
