Kortizol Nedir, Kortizol Nasıl Çalışır?

Kortizol kan basıncını ve kan şekerini artırarak bağışıklık sistemini baskılar, aynı zamanda vücudun strese karşı verdiği tepkileri düzenler. İnsan hayatı için büyük önem taşısa da birçok kişi tarafından ne olduğu ve nasıl değerlere sahip olduğu bilinmez. Vücut mekanizmasını çalıştıran alam durumunun habercisi olarak da değerlendirilir.

Kortizol

Böbrek üstü bezlerde doğal olarak üretilen bir hormondur. Vücudun strese karşı verdiği tepkiyi düzenleyen bir çeşit steroid hormonu olarak tanımlanır. Korku, stres ve heyecan yaşandığında kortizol çalışması söz konusudur. Yaşanılan stres sonucunda ortaya çıkan bir hormon olduğu ve düzenleyici etkisi olduğu için stres hormonu olarak da adlandırılır.

Kortizol Nasıl Çalışır?

Beyinde yer alan hipofiz hormonu tarafından salgılanan uyarıcı hormonun kontrolünde çalışır. Vücutta kortizol salgılanması düz bir çizgi olarak ifade edilemez. Yaşamın temposuna ayak uyduran bir çalışma sistemi vardır. Vücutta heyecan arttığında kortizol artar, uyurken kortizol de uyur. Vücutta oluşan alarm durumunun habercisi niteliğindedir.

Kortizol etkisi yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkartılmıştır. Kortizon adı verilen hormon, kortizolün sentetik bir formudur. Kortizol hormonunu yapay bir şekilde vücuda enjekte etmek mümkündür. Kortizon iğneleri sayesinde bağışıklık sistemini harekete geçirip, vücutta bulunan iltihabı azaltmak sıkça tercih edilen bir yöntemdir. Ağrı ve ödem şikayetlerinin azaltılması için popüler şekilde tercih edilir.

Kortizol Hormonu Yükseldiğinde Hangi Belirtiler Görülür?

Kortizol yüksekliği kişinin bireysel olarak anlayabileceği bir durum değildir. Uzmanlar tarafından teşhis edilmesi gerekir. Kortizol yüksekliği belirtileri şu şekildedir;

• Hastanın kilo alması.
• Cildindeki bazı çatlaklar.
• Kemik erimesi.
• Ailesinde şeker hastalığı geçmişi olmadığı halde şekere bağlı iyileşmeyen yaralar.
• Tansiyon yüksekliği ve cildin incelmesi.

Belirtileri bu şekilde sıralamak mümkün olsa da kortizol yüksekliği oldukça nadir görülen bir durumdur. Nadir görülen bir durum olduğu için her kilo artışı ve tansiyon yüksekliğini kortizolle bağdaştırmak doğru olmayabilir. Belirli tümörler kortizol yüksekliğine yol açabilir. Herhangi bir yükseklik olup olmadığını öğrenmek için birçok farklı testin gerçekleştirilmesi gerekir. Uzmanların test sonuçlarını incelemesi sonucunda kesin ve doğru yorumlar yapılabilir.

Kortizol Hormonu Düşüklüğünde Hangi Belirtiler Görülür?

Yüksekliğin nadir görülmesi gibi düşüklükte oldukça nadir görülen bir durumdur. Vücut için oldukça önemli kortizolün dengesiz olma durumu sık karşılaşılan bir durum değildir. Kortizol düşüklüğü bulunan kişiler, ayakta durmakta dahi zorlanır. Yorgunluk, halsizlik, iştah ve kilo kaybı şeklinde belirtileri görülebilir. Belirtiler temel olarak bu şekilde sıralansa da uzmana danışmadan tespit edilmesi mümkün değildir. Yaygın şekilde görülen bir durum olmadığı için hemen endişeye kapılmak yersiz olabilir.

Kortizol Hormonu Normal Değerleri

Kortizol hormonu için belirli bir değer aralığı söz konusu değildir. Vücuda ve yaşanılan durumlara göre farklılık gösterir. Kişinin heyecanlı ya da stresli olması durumunda kortizol hormonu vücuda uyum sağlar. İnsan hayatı için oldukça önemli olan hormonun düşük ya da yüksek olması için kesin ifadeler kullanılması mümkün değildir. İnsanlarda çok nadir görülmesi nedeniyle belirtileri kesin işaretler değildir. Kortizol yüksekliği ya da düşüklüğünün teşhis edilmesi için belirtilere önem verilse de test sonuçları oldukça önemlidir.

Hormon olması nedeniyle insanlarda göstereceği değer aralıkları hakkında kesin bilgiler bulunmaz. Yaşa göre kortizol değerleri her insan için farklı olabilir. Yaşın ilerlemesi durumunda değerlerde düşmeler yaşanabilir. Yaşam standartları ve aktivitelerine göre hormon salgılarında değişiklikler gözlenir. Kortizon hormonunu yapay bir hale getirerek birçok farklı hastalıkta da tedavi yöntemi olarak kullanılır. Kortizon iğnesi kullanan kişiler, uzun süreli kullanımlardan uzak durmalıdır.